ස්ත්‍රීන් සහ පුරැෂයින් පොදු දේපල බවට පත් උනොත්

හුඟ දවසකින් බ්ලොග් එකට ගොඩවෙන්න බැරිඋනානෙ.

මේ බ්ලොග් ලියන එකත් හරියට දීගකනව වගේ වැඩක්. එක දිගට කරගෙන යන ඒකත් ලේසි නෑ. නතරකරල දාන්නත් බෑ. (සාර්ථක බ්ලොග් කරැවන් සාර්ථක පවුල් ජීවිත ගතකරන්නන් බවත් අසාර්ථක බ්ලොග් කරැවන් අසාර්ථක පවුල් ජීවිත ගතකරන්න් බවත් මෙයින් තහවුරැ වෙනවාද?)

මම අද ලියන්න ආවෙ වෙනින් කථාවක්. ඒත් දීගකෑම ගැන මතක් උන එකේ දීගකෑම ගැනම ලියනව කියල හිතුව. අනික පොඩ්ඩිගෙ ‘පිබිදීමෙන්’ පස්සෙ මාතලන්ල,පොඩිමෑන්ල එක දිගටම පිබිදුනානෙ. පොඩි මෑන් නම් අදත් පිබිදිලා හිටියෙ.  අනික රැල්ල ගහන අතට බෝට්ටුව දියත් කලාම ගොඩ යන්නත් ලේසියි.

දීගකෑම එහෙම නැත්නම් විවාහය මේ වචන වලටත් වඩා පරනයිනේ. මනුෂ්‍යයා භාෂාවක් හදාගෙන මේවට වචන හදාගන්නත් ඉස්සර ඉඳලම දීගකෑම සිද්ධඋනා විතරක් නෙමේ මනුෂ්‍යයා පහල වෙන්නත් ඉස්සර ඉඳලම දීගකෑම සිද්ද විය යුතුයිනේ. මේවගේ දීගෙ ඉතිහාසය ඉතා දිග උනාට දීග කාපු ක්‍රමේනම් එක එක කාලවල එක එක ක්‍රමේට සිද්ධ උන බවයි කියවෙන්නෙ.

මිනිස්සු බිහිවෙච්ච මුල්ම කාලෙ තිබුනෙ පොදු දේපල ක්‍රමයක් කියලනේ ඉතිහාසඥයො  කියන්නෙ. පිරිමි දඩයමේ ගිහින්,ගෑනු පලවැල නෙලාගෙන ඇවිත් හවසට ගුහාවට එකතුවෙලා ගෝත්‍රයෙ හැම දෙනාම බෙදා හදාගෙන කනව. ඒ වගේම ගෑනු ,මිනිස්සුත් පොදු දේපල. අයිති කාරයො නෑ. අහවලාගේ ඇ‍ඟේ තව කෙනෙක් ගෑවුනා කියල තව කෙනෙකුට ඉරිසියා හිතෙන්නෙත් නෑ. දරැවො අම්මගෙ. සමහර විට තාත්ත කවුද කියන්නවත් දන් නැතුව ඇති.

හැබැයි මේ මාතෘ මූලික සමාජෙ ලොක්කො ගෑනු. පිරිමි දඩයම් කරගෙන එන වැඩ කාරයො විතරයිලු. තවමත් මේ වගේ ගෝත්‍රික සමාජ අප්‍රිකාවෙ තියෙන බව කියනව. ලංකාවෙත් කුවේනිගෙ කාලෙ තිබුනෙ මේවගේ ගෝත්‍රක සමාජයක් බව සමහරැ කියනව. ඔය පත්තිනි දේවිය කියන්නෙත් ඒ කාලෙ ගෝත්‍රික නායිකාවක් කියනවනේ.

ඔන්න ඊට පස්සෙ තමයි පුද්ගලික දේපල ක්‍රමය පටන් ගත්තෙ. පුරැෂාධිපත්‍යය ඇති උනෙත් මේ කාලෙමයි .සත්තු ඇති කරන්න, වගා කරන්න පටන් ගෙන , ගෙවල් දොරවල් හදා ගෙන , තමන් හම්බකරගත්තු දේ උරැමකර දෙන්න දරැවො ඕන උනා. ඉතිං දරැවො හදන්න තමන්ටම භාර්්‍යයාවක් ඕන උනා. ඒක භාර්්‍යයා වෘතය පටන් ගත්තෙ මෙහෙමයි. මුල්ම කාලෙනම්

ප්‍රධාන භාර්්‍යයාවට අමතර අය ඉන්නඇති.(රන්දොලි,රිදී දොලි, යකඩ දොලි වගේ)

දැන් මට කියන්න ඕන දේ මේකයි.

ඇත්තටම අර මාතෘ මූලික සමාජෙදි වගේ පොදු දේපල ක්‍රමයක් තියෙන එක නරකද?

ප/ලි

සමහරැ ‘චී..ය’ කියල කියන්නත් පුලුවන්. ඒත් අක්ක නගෝ එක ගෙයි කාපු උඩරට, සහෝදර සහෝදරියො විවාහ උන පාරාවො රජවරැ චීය කියල කිව් බවක්නම් දැනගන්න නෑ.

අනික අනාගතයෙ මෙහෙම සමාජයක් ඇතිවෙන්නත් පුලුවන්. දැනටමත් බටහිර රටවල පුරැෂයන් නැතුව දරැවන් හදාගන්නා මාතෘ මූලික පවුල් ගොඩක් ඉන්නව. පිරිම්න්ට වගේම කාන්තාවන්ටත් දේපල උපයා ගැනීමට අවස්ථාවක් ලැබීමත්, වඩා හොඳ ජාන විවිධත්වයක් අනාගක පරපුරට උරැම කිරීමට ඉඩ ලැබීමත් නිසා මෙයට හොඳ අවස්ථාවක් තියෙනව.     

Poya Special- දානය හා වසවර්ති මාරයා

අද පෝය දවසනේ. කොයි අතකට හැරැනත් ඇහෙන්නෙ පේන්නෙ සසර කලකිරෙන දේවල්. ඉතිං බුද්ධාලම්බන ප්‍රීතියෙන් ඔද වැඩුනු ආයුබෝවන්ඩත් හිතුව බොදුනු කථාවක් ලියන්න.

මේක මේ ආයුබෝවන්ඩගෙ සීයගෙ තුන්මහේ දානෙ දවසෙ වෙච්ච දෙයක්.

මේකට සම්බන්ද වෙන විරාජ් මලය කියන්නෙ කලින් කියපු “ජේ.ආර්., රජීව් හක්කේ තබා සෙම ඇරිය හැටි” කථාවෙ අපේ පොඩි මාමගෙ පුතා.  කෙසෙල් කොලයක් ඉරෙන්න හුජ්ජ කරන්න බැරි වයසෙ හිටියට හරි පන්ඩිතය.

හාමුදුරැවරැ ගෙදරට වඩම්මවගෙන දානයක් දෙනව කියන්නෙ හරි ජරමර වැඩක්නෙ. මුලින්ම හාමුදුරැවන්ගෙන් දිනයක් ගන්න ඕන. තුන්මහේ දානයක් හින්ද  මරනෙ දවසෙම දවස බුක් කර ගත්ත නිසා  ඒකනම් අවුලක් උනේ නෑ. ඊලඟට එවනව මේනු එක. ඕඩර් කරන හාමුදුරැවරැ ගණන අනුව ට්‍රන්ස්පෝට් සප්ලයි කරන්න ඕන. ඔවුන් ට්‍රන්සපෝට් තියෙන අයට ෆුවෙල් අලවන්ස් ගෙවන්න ඕන. ඔය වගේ එක එක වැඩ කෝටියයි.

කොහොම කොහොම හරි මේ සේරම කරල හාමුදුරැ‍වරැත් දානෙට වැඩිය කියමුකො. මුලින්ම ධාතු කරඬුව වැඩම කරල ඉස්සරහින්ම තිබ්බ. ඊලඟට  සෙරෙප්පු සපත්තු ගලවල, පා දෝවනය කරල පාවඩ දාල හාමුදුරැවරැ වඩම්මවාගෙන ගිහිල්ල  අසුන් ගන්වල, බුද්ද පූජාව තියල,පන්සිල් දීල , දානය සාංඝික කරල ,හාමුදුරැවරැ දානෙ හෙම වළඳල , පිරිකර එහෙම පිලිඅරගෙන ඊ ලඟට පටන් ගත්ත අනුසාසනාව.

මුලින්ම හාමුදුරුවො බුද්ධ පූජාව ගැන විස්තර කෙරැව.

“බූදු හාමුදුරැවො ජීවමානව වැඩ හිඳිනව කියල හිතාගෙන  තමයි පින්වතුනි ධාතු කරඬුවට පූජාව තියන්නෙ.  ධාතු කරඬුව තියල හාමුදුරැවරැන්ට දානය පිලිගන්වල අපි හිතාගන්න  ඕන මේ දානය බුද්ධප්‍රමුඛ මහා සංඝරත්නයට පූජා වේවා කියල. ඒක තමයි පිංවතුනි මේ තුන් ලෝකයෙම තියෙන අග්‍ර දක්ෂිනෙයිය පිංකම”

මේ විදියට දානයෙ තියෙන මහත්පල මහානිශංෂ දේශනාකරපු හාමුදුරැවො බුදු හ‍ාමුදුරැවන්ගෙ ධර්මය ගැනත් විස්තර කරන්න පටන් ගත්ත.

“අපේ ති‍ෙලා්ගුරැ සම්මා සම්බුදු රජානන් වහන්සෙ දේශනා කලා පිංවතුනි  සත්වයෙක් පුද්ගලයෙක් නැති බව.  තියෙන්නෙ ස්කන්ධ පහක් විතරයි.  අපේ තියෙන අවිද්‍යයාව නිසා  මෝඩකම නිසා මේ බව නොතේරෙන බවයි  උන් වහන්සේ දේශනා කලේ”


මෙන්න මේ අනුසාසනාව අහගෙන ඉදල තමයි අර වසවර්ති විරාජ් මලය දානය ඉවර උනාට පස්සෙ ආයුබෝවන්ඩව කථාවට අල්ල ගත්තෙ.

“ඈ ආයුබෝවන්ඩ අයියෙ, දැන් බුදු හාමුදුරැවො කියල තියෙනවනෙ සත්වයෙක්, පුද්ගලයෙක් නෑ. තියෙන්නෙ ස්කන්ධ පහක් විතරයි කියල”

“ඔවු අර හාමුදුරැවො එහෙම කිව්වනෙ”

“ඉතිං අයියෙ අපට ඇහැට පේන්න ඉන්න සත්වය පුද්ගලය ඉන්නව කියල හිතන එක මොඩකමක් නම් අපට පේන්න නැති බුදු හාමුදුරැවො ඉන්නව කියල හිතාගෙන  යකඩ කරඬුවකට වඳින එක  ඊටත් වඩා මොඩ කමක් නේ”

හිරවැටුනු ආයිබෝවන්ඩගෙ ඔලුව ආයි වැඩකරන්න පටන්ගන්නත් ඉස්සර මේ වසවර්තිය ආයෙ කථාව පටන් ගත්ත.

“සාංඝික දානයක් දෙන්න මේ තරම් කරදර උනේ අපරාදෙනේ අයියෙ”

“ ඒ මොකද උඹ එහෙම කියන්නෙ”

“ නෑ ඉතිං කරඬුව බුදු හාමුදුරැවො කියල අපට හිතා ගන්න පුළුවන්නම් මහා සංඝ්‍යයි  කියල හිතල තවත් කරඬු තියල, දානයේ කියල හිතල මොන මොනව හරි පිලිගැන්නුවනම් මේ තරම් ජංජාලයක් කරන්න වෙන්නෙ නෑනේ”

අනේ අම්මප මේ පවුකාර කථාව ඇහුවමනම් ආයුබෝවන්ඩ පොඩ් එකාය කියල බලන්නෙ නැතුව යන අපායකට යන්න කියල දෙකක් අනින්නයි ලෑස්ති උනේ. ඒත් උෘව අල්ල ගන්නනම් ආයුබෝවන්ඩට බැරි උනා.